Wiceminister Małgorzata Golińska o niekorzystnym wpływie inwazyjnych gatunków obcych na różnorodność biologiczną
„Szacuje się, że straty powodowane przez inwazyjne gatunki obce (IGO) w samej Unii Europejskiej przekraczają 12 mld euro rocznie. Wspólnie możemy starać się ograniczyć ich negatywny wpływ – temu właśnie służyła omawiana dziś inicjatywa GDOŚ” – powiedziała wiceminister klimatu i środowiska Małgorzata Golińska podczas konferencji zamykającej projekt realizowany przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska pn. „Opracowanie zasad kontroli i zwalczania inwazyjnych gatunków obcych wraz z przeprowadzeniem pilotażowych działań i edukacją społeczną”. Spotkanie odbyło się 31 maja 2023 r. w Warszawie.
Małgorzata Golińska, Główny Konserwator Przyrody, zwróciła uwagę, że dla każdego gatunku można wyznaczyć naturalny zasięg występowania kształtowany przez ewolucję i bariery geograficzne, które utrudniają swobodne rozprzestrzenianie się organizmów.
Zmiany zasięgów poszczególnych gatunków, odbywające się bez udziału człowieka, są procesem naturalnym, ale powolnym i zależnym od wielu czynników przyrodniczych. Współcześnie turystyka, globalny handel i rozwój szybkich środków transportu sprawiają, że w ciągu zaledwie kilkunastu godzin możliwe jest przemieszczenie gatunku z obszaru jego naturalnego występowania w dowolne miejsce na Ziemi. W konsekwencji przypadkowe, a czasami celowe, przewożenie „pasażerów na gapę” jest najpoważniejszym źródłem rozprzestrzeniania się gatunków obcych
– powiedziała.
Jak zaznaczyła wiceminister, część gatunków obcych ma bardzo negatywny wpływ na rodzimą florę i faunę oraz gospodarkę i zdrowie, a nawet życie ludzi.
Inwazyjne gatunki obce, dzięki swoim cechom i dużej zdolności dostosowywania się do warunków środowiskowych, zyskują przewagę i zwiększają swoją liczebność kosztem rodzimych gatunków. Są one w stanie zdestabilizować, zdominować lub przekształcać ekosystemy w miejscach, gdzie się pojawiają
– podkreśliła.
Obok niszczenia siedlisk IGO uważane są powszechnie za główną przyczynę utraty różnorodności biologicznej. Jednocześnie inwazje biologiczne, spośród wszystkich zjawisk zachodzących w naszej przyrodzie, zaliczane są do procesów niezwykle dynamicznych i nieprzewidywalnych – nie jesteśmy w stanie przewidzieć, gdzie zostanie wprowadzony dany gatunek obcy i jak zachowa się po pojawieniu na nowym dla niego terenie
– dodała.
Zdaniem wiceminister Małgorzaty Golińskiej projekt zrealizowany przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska to jedno z najważniejszych działań podjętych w zakresie inwazyjnych gatunków obcych w resorcie środowiska.
Jego efekty już dziś mają i będą mieć w przyszłości duże znaczenie dla dalszego rozwoju wiedzy i działań ukierunkowanych na ograniczenie zagrożeń powodowanych przez IGO
– podsumowała.
Projekt realizowany jest od grudnia 2016 r. dzięki dofinansowaniu Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020.
