Koronawirus opóźni rozpoczęcie inwestycji

Michał Oksiński, Kompas Inwestycji

Kompas Inwestycji pozyskuje dane dotyczące zamrożonych projektów od 16 marca br. Informacje są aktualizowane na bieżąco, w oparciu o bezpośredni kontakt z inwestorami, projektantami i wykonawcami. Na dzień 15 maja serwis zarejestrował 166 inwestycji wstrzymanych ze względu na panującą sytuację epidemiczną. Ich łączna szacunkowa wartość to 5161 mln zł. Kolejny tydzień z rzędu ilość decyzji dotyczących wstrzymywanych projektów utrzymuje się na podobnym poziomie - w drugim tygodniu maja to 9 inwestycji. Co więcej, do tej pory cztery projekty zostały wznowione.

Najwięcej - 30 wstrzymanych projektów odnotowano na Mazowszu (łączna wartość ok. 1045 mln zł), na terenie woj. pomorskiego 23 (713 mln zł), w Wielkopolsce - w porównaniu do poprzedniego tygodnia bez zmian - jest ich 22 (848 mln zł). Na Podlasiu nie zarejestrowano wstrzymywanych inwestycji, zaledwie jeden zamrożony projekt znajduje się na obszarze woj. opolskiego, po trzy w województwie śląskim, warmińsko-mazurskim i świętokrzyskim.

W gronie wszystkich wstrzymanych inwestycji najliczniejsze są projekty mieszkaniowe (48), w tej grupie odnotowaliśmy w ostatnim tygodniu przyrost o 3 inwestycje. W sektorze zakładów produkcyjnych znajduje się 30 inwestycji. W gronie wstrzymanych inwestycji są również obiekty: handlowo-usługowe (28), magazynowe (23), biurowe (20) i hotelowe (18).

Opóźnienie inwestycji

– Ze względu na wolniejszą sprzedaż i zwroty w obecnie realizowanych projektach, deweloperzy przesuwają start wybranych inwestycji czy ich kolejnych etapów na kolejne kwartały. Zwalnia rynek gruntów, który bardzo wolno reaguje na konieczność zmiany cen. Jednocześnie mamy do czynienia z szeregiem utrudnień systemowych, takich jak wstrzymanie czy ograniczenie pracy instytucji niezbędnych do prowadzenia działalności deweloperskiej – tj. urzędów, banków, kancelarii notarialnych i sądów - komentuje Michał Melaniuk, dyrektor zarządzający inwestycjami mieszkaniowymi w Cordia Polska oraz, od niedawna, nowy prezes Polnordu.

Atrium European Real Estate, właściciel i operator nieruchomości usługowo-handlowych, a także inwestor na rynku centrów handlowych i obiektów usługowo-handlowych w Europie Środkowej, ocenia, że wirus covid-19 przełożył się na straty w wysokości 5,3 mln euro, głównie w wyniku narzuconych przez polski rząd zwolnień z opłat czynszowych i eksploatacyjnych w okresie zamrożenia gospodarki. Atrium zapowiada w 2020 roku zmniejszenie mniej istotnych wydatków kapitałowych z 15 do 11 mln euro oraz zmniejszenie kosztów operacyjnych o 3 mln euro. Zmieni się także harmonogram zapowiadanych inwestycji. Atrium podało, że przekłada na lata 2022/2023 planowanych na rok 2020 prac w zakresie przebudowy obiektów o wartości 50 mln euro. W planach była m.in. modernizacja kompleksu Wars, Sawa i Junior w Warszawie. Grupa podjęła również decyzję o zmniejszeniu w 2020 roku kosztów administracyjnych o 2 mln euro.

– Covid-19 zmienił globalne perspektywy gospodarcze przynajmniej w odniesieniu do bieżącego roku, co nieuchronnie wpłynie na naszą działalność. Nie ulega wątpliwości, że krótkoterminowe skutki ograniczeń zrodzą wyzwania o charakterze handlowym i finansowym, które będziemy zmuszeni pokonywać w pozostałej części roku – skomentował Liad Barzilai, dyrektor generalny Grupy Atrium. Atrium posiada portfel 26 aktywów o wartości 2,6 mld euro i powierzchni najmu brutto (GLA) wynoszącej ponad 809 000 mkw. Nieruchomości te są zlokalizowane w Polsce, Czechach, Słowacji oraz w Rosji.

Zarząd polskiego dewelopera Develia (dawny LC Corp) zaobserwował stopniowy wzrost zainteresowania klientów mieszkaniami po przestoju spowodowanym koronawirusem, nowe inwestycje zamierza jednak uruchamiać w zależności od sytuacji rynkowej i nastrojów nabywców lokali.

– Develia planuje przesuniecie wprowadzenia części projektów do oferty oraz rozpoczęcia budów z II kwartału 2020 r. na drugą połowę roku, fazowanie większych etapów inwestycji, zamianę etapów tak, aby oferta możliwie jak najbardziej odpowiadała sytuacji na rynku oraz potwierdzanie zapotrzebowania na kolejne etapy procesem przedsprzedaży na podstawie umów rezerwacyjnych – zapowiada Michał Hulbój, p.o. prezesa Develii.