Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii

Proponowane zmiany wpisują się również w realizację celów wskazanych w dokumentach strategicznych takich jak: Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR), Krajowy Plan Działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych (KPD), Polityka Energetyczna Polski do roku 2030 (PEP 2030).

Przewidywane rozwiązania wychodzą naprzeciw oczekiwaniom przedsiębiorców działających w obszarze energetyki odnawialnej. Zapewniają też harmonizację polskich regulacji z unijnymi dotyczącymi pomocy publicznej, określonymi w „Wytycznych w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska i cele związane z energią w latach 2014-2020”, a także usuwają wątpliwości interpretacyjne, prawne i redakcyjne w różnych obszarach obecnej ustawy.

Rozwiązania proponowane w znowelizowanych przepisach:

• Nadano nowe brzmienie definicjom: biomasy, biomasy pochodzenia rolniczego, biowęgla, dedykowanej instalacji spalania biomasy, hybrydowej instalacji oze, instalacji oze, małej instalacji, mikroinstalacji, modernizacji, spółdzielni energetycznej, stałej ceny zakupu i toryfikatu (chodzi o wysokoenergetyczne paliwo stałe). Definiując mikroinstalację oze zwiększono maksymalną moc zainstalowaną elektryczną z 40 do 50 kW, a w przypadku małej instalacji oze, w miejsce stosowanego dotychczas przedziału mocowego 40–200 kW, wprowadzono przedział mocowy 50–500 kW. Rozwiązania te realizują postulaty Komisji Europejskiej dotyczące prac nad zmianą dyrektywy oze (dyrektywa 2009/28/WE).
• Wprowadzono regulacje, które pozwolą monitorować oraz oceniać rozwój generacji rozproszonej (chodzi w szczególności o produkcję energii przez mikroinstalacje oze). W efekcie monitoring generacji rozproszonej będzie miał wpływ na ocenę wykonania celu oze na 2020 r.
• Przewidziano rozwiązania usprawniające funkcjonowanie systemu aukcyjnego w energetyce – dostosowano go do potrzeb i możliwości małych wytwórców energii, np. małych elektrowni wodnych i instalacji biogazowych. Zaproponowano nowe „koszyki aukcyjne” na sprzedaż energii elektrycznej wytworzonej w instalacjach odnawialnych źródeł energii, dla których wyznaczane są ceny referencyjne. Tym samym rozszerzono katalog instalacji odnawialnych źródeł energii (dla których publikowane są ceny referencyjne) o instalacje o mocy mniejszej niż 500 kW, co pozwoli uwzględnić specyfikę konkurencyjności technologii odnawialnych źródeł energii. Chodzi też o zauważalny wzrost przeciętnego kosztu budowy oraz eksploatacji instalacji biogazowych i małych elektrowni wodnych wraz ze spadkiem ich mocy zainstalowanej.
• Zaproponowano nowe mechanizmy wsparcia dla małych wytwórców energii elektrycznej z odnawialnych  źródeł energii (instalacje o mocy do 500 kW  i od 500 kW do 1MW mocy zainstalowanej elektrycznej) dla wybranych technologii (hydroenergetyka i biogaz), których dofinansowanie będzie się odbywało poza systemem aukcyjnym.

Wprowadzono nowy mechanizm rozliczeń zakładający zakup niewykorzystanej  energii elektrycznej po gwarantowanej cenie. Stała cena zakupu ma stanowić 90 proc. ceny referencyjnej dla danego typu instalacji i będzie waloryzowana corocznie średniorocznym wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem z poprzedniego roku kalendarzowego. Rozwiązanie to przyczyni się do rozwoju instalacji oze o niewielkich mocach, które nie miałyby szans konkurować w systemie aukcyjnym.

Wprowadzono dwie możliwości sprzedaży nadwyżek energii wyprodukowanej przez wytwórców, którzy zakwalifikują się do systemu sprzedaży energii elektrycznej po stałej cenie: sprzedaż do sprzedawcy zobowiązanego albo sprzedaż do podmiotu innego niż sprzedawca zobowiązany wraz z prawem wytwórcy do pokrycia ujemnego salda.

Jeśli chodzi o rozwój biogazowni to zapewni on lepsze zagospodarowanie odpadów pochodzenia organicznego z oczyszczalni ścieków i składowisk odpadów oraz produktów ubocznych produkcji rolnej, a ponadto przyczyni się do poprawy środowiska naturalnego oraz jakości życia mieszkańców dzięki dodatkowej redukcji odoru, pochodzącego m.in. ze składowisk odpadów i oczyszczalni ścieków.

Z kolei rozwój elektrowni wodnych będzie miał szczególne znaczenie w kontekście realizacji celów środowiskowych, społecznych i gospodarczych. Obiekty te pełnią bowiem wiele pozytywnych funkcji w środowisku przyrodniczym i gospodarce, a także w życiu społecznym i kulturalnym. Najczęściej chodzi o zwiększanie retencji wody, funkcje przeciwpowodziowe, konserwację koryt rzek, odbudowę i utrzymywanie infrastruktury hydrotechnicznej, poprawę parametrów sieci energetycznej, magazynowanie energii, tworzenie miejsc pracy, a także dbanie o zabytkowe obiekty hydrotechniczne, stanowiące część dziedzictwa kulturowego.

• Zaproponowano także rozwiązania dotyczące sektora energetyki wiatrowej. Jedna z regulacji zakłada, że dotychczasowe pozwolenia na budowę dotyczące elektrowni wiatrowych zachowają moc, o ile w ciągu 5 lat – licząc od lipca 2016 r., czyli wejścia w życie ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych – wydane zostanie pozwolenie na ich użytkowanie.
• Wprowadzono rozwiązania, które będą chronić mieszkańców i właścicieli działek, na których są ulokowane elektrownie wiatrowe przed ewentualnymi szkodami wynikającymi z ich funkcjonowania. Zagwarantowano np. dzierżawcy przywrócenie udostępnionej działki w stanie niepogorszonym (czyli w stanie pierwotnym) – po zakończeniu eksploatacji elektrowni wiatrowej.
• Przedstawiono nową regułę kumulacji pomocy publicznej. Jednym z warunków dopuszczalności tej pomocy jest wymóg, aby pomoc operacyjna została pomniejszona o wszelką uprzednio otrzymaną pomoc inwestycyjną. Warunek ten stanowi tzw. regułę kumulacji, której celem jest zapewnienie, aby pomoc (lub innego rodzaju wsparcie) na jedno przedsięwzięcie –  udzielana z różnych źródeł – miała charakter proporcjonalny, tj. była ograniczona do minimum niezbędnego do przeprowadzenia tego przedsięwzięcia. Celem systemów wsparcia operacyjnego oze jest stworzenie impulsów do rozwoju technologii wytwarzania, które bez tej pomocy nie rozwinęłyby się. Dzięki wsparciu operacyjnemu realizowany projekt będzie rentowny, czyli zapewni satysfakcjonującą stopę zwrotu.
• Założono likwidację zbędnych elementów zawartych w oświadczeniach składanych przez wytwórców energii w instalacjach oze. Oświadczenia te, składane pod rygorem odpowiedzialności karnej, zawierają m.in.: informacje o wykorzystaniu surowca energetycznego, wartości otrzymanej pomocy publicznej oraz proponowanej w ofercie aukcyjnej wysokości ceny sprzedaży energii elektrycznej z oze.
• Doprecyzowano elementy zbiorczego raportu rocznego prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Jest to konieczne ze względu na dokonanie wcześniejszych zmian w ustawie oze, wprowadzonych 1 lipca 2016 r., zakładających uwzględnienie w tych raportach m.in. informacji z rejestrów i sprawozdań.

Nowe regulacje – co do zasady – mają wejść w życie po 14 dniach od daty ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Źródło:  www.premier.gov.pl