Nowe inwestycje pod znakiem zapytania

Michał Oksiński, Kompas Inwestycji

Na bazie informacji aktualizowanych na bieżąco, w oparciu o bezpośredni kontakt z inwestorami, projektantami i wykonawcami, Kompas Inwestycji zarejestrował na dzień 17 kwietnia 127 projektów wstrzymanych ze względu na sytuację epidemiczną. Ich łączna wartość to 4295,82 mln zł. To inwestycje z niemal wszystkich sektorów: mieszkaniowe (34), handlowo-usługowe (22), zakłady produkcyjne (22), magazynowe (20) i hotelowe (14). Największy przyrost obserwujemy w sektorze biurowym, w skali tygodnia pojawiło się 8 nowych wstrzymanych tego typu obiektów, a ich łączna liczba urosła do 18. Najwięcej wstrzymanych projektów odnotowano na Mazowszu (24), na terenie woj. pomorskiego jest ich 16, tyle samo w Wielkopolsce.

Więcej inwestycji pod znakiem zapytania

Od 1 kwietnia br. w serwisie Kompas inwestycji zarejestrowaliśmy 62 projekty zmieniające etap na „zapowiedź, wizja, konkurs architektoniczny”. Ich łączna wartość to 5407 mln zł. Najwięcej w Wielkopolsce (13), na Mazowszu (10) oraz w woj. pomorskim (7). Najmniej takich inwestycji odnotowaliśmy na terenie województw: świętokrzyskiego (1), zachodniopomorskiego (1) oraz lubuskiego (1). W sektorze mieszkaniowym było ich 18 (732 mln zł), w niemieszkaniowym 36 (2553 mln zł), w inżynieryjnym zaledwie 8 (2122 mln zł).

W tym samym okresie 2019 roku inwestycji zmieniających etap na „zapowiedź, wizja, konkurs architektoniczny” zarejestrowaliśmy 117 o łącznej wartości 8698 mln zł. Tylko na Mazowszu było ich 28, po 10 na obszarze województw: dolnośląskiego, małopolskiego, pomorskiego i zachodniopomorskiego. W sektorze mieszkaniowym było ich 29 (o wartości 793 mln zł), w niemieszkaniowym 68 (2090 mln zł), w inżynieryjnym 20 (5814 mln zł).

Porównując pierwszą połowę kwietnia 2020 i 2029 roku widzimy, że o niemal połowę spada liczba nowych inwestycji z sektora niemieszkaniowego, z kolei o 1/3 spada liczba nowych inwestycji mieszkaniowych. Dość prawdopodobny wydaje się scenariusz przesuwania rozpoczęcia nowych projektów, na co mogą wpłynąć spodziewane problemy z pozyskaniem finansowania, opóźniające się procesy administracyjne, a także ostrożność inwestorów czy deweloperów.

Leszek Gołąbiecki, prezes Unibepu, odnosząc się do planów spółki zależnej Unidevelopment, zadeklarował, że deweloper będzie przyglądać się przedsprzedaży nowych projektów i na bieżąco podejmować decyzje o rozpoczęciu realizacji. W podobnym tonie wypowiada się zarząd spółki Victoria Dom. – Z ostrożnością podchodzimy do wprowadzania nowych projektów. Tempo w tym zakresie będzie zależało od sytuacji na rynku, popytu klientów ale również od polityki banków w zakresie finansowania nabywców. Zauważamy, że banki zaostrzają obecnie kryteria przyznawania kredytów, liczenia zdolności kredytowej nabywców mieszkań oraz podnoszą marże. Wydaje się jednocześnie, że wprowadzona obniżka stóp procentowych będzie miała ograniczony wpływ na koszt kredytu dla podpisujących nowe umowy – powiedział Waldemar Wasiluk, wiceprezes Victoria Dom.

Zawirowania z kredytami mieszkaniowymi

Banki i SKOK-i przesłały w marcu do BIK zapytania o kredyty mieszkaniowe na kwotę niższą o 3,1 proc. w porównaniu z marcem 2019 - podało Biuro Informacji Kredytowej. W marcu 2020 r. o kredyt mieszkaniowy wnioskowało łącznie 41,52 tys. klientów, w porównaniu do 44,96 tys. rok wcześniej i jest to spadek o -7,6 proc. Średnia kwota wnioskowanego kredytu mieszkaniowego w marcu wyniosła 297,9 tys. zł tj. o 9,9 proc. więcej niż w marcu 2019 r. Zapytania o kredyty mieszkaniowe w okresie 16 – 22 marca 2020 r. spadły o 19,1 proc. w stosunku do analogicznego okresu zeszłego roku. Spadki zapytań pogłębiły się w tygodniu 23-29 marca o 13,0 proc., natomiast już w porównaniu do tygodnia 16-22 marca – wzrosły o 4,2 proc.

Z kolei w kwietniu zmienia uległy kryteria udzielania kredytów hipotecznych. Wg Heritage Real Estate mniej banków jest gotowych sfinansować 90 proc., a nawet 80 proc. inwestycji. Wymagania odnośnie wkładu własnego podniósł bank PKO BP (do 20 proc.), BNP Paribas (20 proc.), Pekao Bank Hipoteczny (20 proc.), ING (30 proc.) i BOŚ (tymczasowo 40 proc.). Zwiększenia wkładu własnego będzie z pewnością barierą dla części potencjalnych kredytobiorców, nie posiadających środków na wyższy wkład własny. W dalszej perspektywie epidemia koronawirusa może wpłynąć na zatrzymanie wzrostu cen mieszkań.