Globalne zasoby wody coraz bardziej zagrożone

Opublikowany 17 października na szczycie Financial Times Water Summit w Londynie raport „Seizing the Water Opportunity” (z ang. „Wykorzystanie możliwości związanych z wodą”) szczegółowo opisuje sposób, w jaki prywatny i publiczny kapitał może połączyć siły, aby zwiększyć globalne wysiłki na rzecz osiągnięcia celu ‒ zrównoważonego rozwoju dotyczącego wody dla wszystkich, zapewniając kluczową pomoc dla społeczeństw i gospodarek, a jednocześnie zysk dla firm i finansistów. 

„Bez poważnych inwestycji w zrównoważone projekty dotyczące słodkiej wody, światowy kryzys wodny jedynie się pogłębi – zwiększając niedobór wody, degradując cenne ekosystemy i narażając przedsiębiorstwa na ryzyko utopienia aktywów” – mówi Aaron Vermeulen z WWF Global Lead Finance and Freshwater. „Jedynym sposobem na zapewnienie wystarczających inwestycji jest wykorzystanie siły sektora prywatnego. Niemniej jednak, indywidualne projekty, które można finansować ze środków sektora bankowego, muszą być częścią szerszego podejścia do kwestii dorzeczy, która obejmuje również poprawę zarządzania zasobami słodkiej wody i zharmonizowane mechanizmy finansowania.” – dodaje. 

Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) szacuje, że każdego roku trzeba zainwestować 1 bilion USD w samą infrastrukturę wodną, ​​aby zapewnić wszystkim dostęp do słodkiej wody. Dla firm i inwestorów z sektora prywatnego stanowi to okazję do poprawy zrównoważonego zarządzania zasobami wodnymi i ograniczenia ryzyka związanego z wodą, a także generowania solidnych zwrotów finansowych. 

Zbiorniki wody pitnej, zarówno w Europie, jak i na całym świecie, znajdują się pod coraz większą presją wynikającą z budowy zapór, zmian klimatycznych i rosnącego zapotrzebowania na wodę związaną z nawadnianiem gospodarstw oraz z hydroelektrowniami. W Europie jedynie 40% wód powierzchniowych jest obecnie uznawane za zdrowe (EEA, 2018), pomimo obowiązkowego unijnego ramowego programu wodnego w zakresie ochrony i odtwarzania zasobów słodkich wód w Europie. Ustawa ta musi być wykorzystywana do wspierania inwestycji w ochronę i odbudowę, a sektor prywatny może odegrać ważną rolę w osiąganiu celów politycznych. 

„Prawo wodne wymusza na państwach członkowskich UE osiągnięcie dobrego stanu wszystkich rzek i terenów podmokłych do roku 2027. Umożliwi to inwestycję w odnowienie zasobów słodkiej wody w wielu częściach Europy. Silne i stabilne ramy prawne zapewniają długoterminową pewność inwestycyjną i będą stanowić podstawę zrównoważonego zarządzania zasobami słodkiej wody w Europie. Daje to przedsiębiorstwom możliwość inwestowania i przystosowania się do zrównoważonego wykorzystania słodkiej wody w przyszłości” - mówi Andreas Baumüller, szef Działu Zasobów Naturalnych z Biura Polityki Europejskiej WWF. 

Europejska sieć WWF prowadzi obecnie kampanię #ProtectWater (z ang. #ChrońWodę), w celu utrzymania silnej polityki unijnej dotyczącej wody, wzywając obywateli do wyrażania swoich opinii w publicznych konsultacjach Komisji Europejskiej. 

Szanse i możliwości zrównoważonych projektów z zakresu bankowości obejmują wszystkie sektory, od poprawy wykorzystania wody w rolnictwie, do udoskonalenia oczyszczania ścieków przemysłowych, rozwoju elektrowni słonecznych i przywracania pierwotnego stanu terenom podmokłym. W raporcie podkreślono niektóre z istniejących projektów z zakresu bankowości, obejmujących np.: 

• farmerów z terenów w pobliżu Wielkiej Rafy Koralowej wykorzystujących zrównoważone praktyki, które ograniczyły szkodliwe dla rzeki zanieczyszczenia oraz przyniosły znaczne korzyści finansowe;
• producentów tekstyliów w dorzeczu Buyuk Menderes w Turcji , którzy wdrażają czystsze metody produkcji, co zmniejsza ich koszty i redukuje zanieczyszczenie;
• brytyjskie przedsiębiorstwo energetyczne Anglian Water, które zebrało 250 milionów funtów z emisji zielonych obligacji, w akcji zorganizowanej wspólnie z ING, co miało na celu rozwiązywanie problemów związanych z ekosystemami, w tym związanymi z ich odpornością i wpływem suszy.

Wspólne cechy tych projektów obejmują: zdolność do generowania wystarczająco dużego przepływu gotówki lub łagodzenia ryzyka, pozytywny wpływ na środowisko i zapewnienie wzięcia pod uwagę całego dorzecza. W oparciu o te zasady WWF pracuje nad stworzeniem wspólnego podejścia do projektów związanych ze słodką wodą, finansowanych ze środków bankowych. Zorganizowano już sesje doradcze z potencjalnymi inwestorami i ekspertami finansowymi, którzy udzielili opinii na temat ewentualnych projektów w ośmiu dorzeczach – w ramach rosnącej liczby projektów. Niemniej jednak inicjatywa ta jedynie dotyka problemu. 

Podkreślając rosnące zagrożenia dla łańcuchów dostaw, raport wzywa przedsiębiorstwa międzynarodowe do objęcia przywództwa w promowaniu lepszego wykorzystania zasobów wodnych, poprzez identyfikowanie się z projektami dotyczącymi słodkiej wody, w ramach ich własnej działalności i łańcuchów dostaw. Proaktywne wspieranie inwestycji w projekty finansowane ze środków bankowych może pomóc przedsiębiorstwom w uzyskaniu przewagi konkurencyjnej oraz wygenerowaniu niższych kosztów, bardziej odpornych łańcuchów dostaw i lepszej reputacji wśród klientów i organów regulacyjnych. 

Pełny raport jest dostępny jest tutaj.

O unijnej ramowej dyrektywie wodnej i kampanii #ProtectWater 

Ramowa dyrektywa wodna UE jest obecnie poddawana standardowej recenzji w formie „kontroli przydatności”, w celu sprawdzenia adekwatności, skuteczności, wydajności, spójności i wartości dodanej prawodawstwa UE. Obejmuje to konsultacje z zainteresowanymi stronami oraz konsultacje publiczne, które potrwają do marca 2019 r. 

Kampania #ProtectWater ma na celu utrzymanie silnej unijnej ramowej dyrektywy wodnej i uchronienie jej przed potencjalnymi zmianami, a tym samym chronić europejskie rzeki, jeziora, wody gruntowe i tereny podmokłe oraz dzikie zwierzęta, które je zamieszkują. Kampania prowadzona jest przez Living Rivers Europe (WWF’s European network, European Anglers Alliance, European Environmental Bureau, European Rivers Network oraz Wetlands International), jak również jest wspierana przez 100 organizacji pozarządowych w całej Europie. 

Więcej informacji można znaleźć na stronie: http://www.wwf.eu/campaigns/protect_water/. 

W konsultacjach publicznych na temat Ramowej Dyrektywy Wodnej można wziąć udział na stronie: www.wwf.pl/protectwater.