15-minutowe miasto, czyli luksus bliskości i dostępności
15-minutowe miasto, czyli luksus bliskości i dostępności. Jeszcze niedawno wizja miast przyszłości skupiała się wokół latających samochodów, przestrzeni wypełnionych sztuczną inteligencją, gdzie ruchome chodniki dowożą ludzi do pracy. Tymczasem rozwój miast w trzecim dziesięcioleciu XXI wieku idzie w całkiem przeciwną stronę. Wracamy do kameralnych społeczności lokalnych, idei slow life i zielonych przestrzeni, gdzie najważniejsze potrzeby życia codziennego można załatwić w ciągu 15-minutowego spaceru.
Koncepcję miasta 15-minutowego opracował w 2016 roku Carlos Moreno, profesor paryskiej Sorbony i guru progresywnych, miejskich planistów. W jego wizji miasto przyszłości jest witalne, otwarte, dostępne, różnorodne i prężne. Ze zdwojoną siłą pomysł Francuza powrócił do debaty publicznej po wybuchu pandemii COVID-19, która na zawsze zmieniła styl i sposób życia wszystkich ludzi na świecie.
Przewartościowanie priorytetów
Ostatnie stulecie spędziliśmy na separacji dzielnic mieszkalnych od biznesowych. Domy zamieniliśmy na sypialnie, stojąc w kilkugodzinnych korkach, podróżując do pracy. Zrezygnowaliśmy z małych sklepów na rzecz wielkich centrów handlowych, a rozrywkę ulokowaliśmy w multipleksach. Pędzący styl życia zweryfikowała pandemia COVID-19, gdzie z dnia na dzień każdy z nas został zamknięty w czterech kątach i mógł liczyć tylko na najbliższe otoczenie. Przymusowa izolacja zmienił postrzeganie świata. Zweryfikowała priorytety — dziś ludzie chcą żyć: spokojniej, zdrowiej, bardziej towarzysko i z większą kontrolą nad swoim czasem. Na nowo odkryliśmy dostępność otwartych terenów zielonych i możliwość zakupów na targach „pod chmurką”.
15-minutowe miasto – idea bliskości
Główną ideą miasta 15-minutowego jest przesunięcie akcentu na człowieka i jego potrzeby dnia codziennego. Dopasowanie infrastruktury do ludzi, a nie na odwrót. Koncepcja zakłada tworzenie dzielnic wielofunkcyjnych, które gwarantują zaspokojenie podstawowych potrzeb blisko miejsca zamieszkania. Podróż do pracy, sklepu, urzędu, przychodni, kawiarni, boiska czy parku nie powinno zajmować więcej niż 15 minut spacerem lub jazdy rowerem.
Takie rozwiązanie pozwoli mieszkańcom nie tylko odzyskać bezcenny czas i energię, ale też część przestrzeni dotąd zajmowanej przez auta. W przyjaznej okolicy mieszka się wygodniej, a dobrze zaprojektowana przestrzeń skłania do spędzania więcej czasu poza domem. Ponadto sprzyja aktywności sportowej, rozwija lokalne usługi i wzmacnia więzi sąsiedzkie.
Eko transport i komunikacja
Smart city stawia na ekologiczny transport publiczny. Dlatego prezydenci miast już inwestują w autobusy elektryczne i wodorowe oraz nowe linie tramwajowe, dbając o ograniczenie zanieczyszczeń i likwidacje smogu w miastach.
Coraz więcej mieszkańców dużych aglomeracji stawia na elektromobilność, która doskonale wpisuje się w walkę z ociepleniem klimatu. Ludzie rezygnują z samochodu na rzecz komunikacji miejskiej, a coraz częściej także na rzecz roweru, hulajnogi elektrycznej czy spaceru.
15-minutowe miasta w Europie i na świecie
Inteligentne miasta nie należą wyłącznie do pieśni przyszłości – już funkcjonują i prężnie rozwijają się w duchu eko. Pionierem jest Paryż, w którym wprowadzono m.in.: zakaz używania wysokoemisyjnych pojazdów. Ponadto nadbrzeże Sekwany przekazano pieszym i rowerzystom oraz stworzono zielone mini ogrody. Idea 15-minutowego miasta szybko rozszerza się na kolejne regiony i obecnie jest rozwijana przez wiele światowych i europejskich metropolii.
Dobry przykład stanowi Bogota, która dosłownie „wysiadła” z samochodów. W stolicy Kolumbii, która od setek lat funkcjonuje jako centrum przemysłowe i naukowo-kulturowe kraju, dominuje zintegrowana sieć miejskiego transportu. Ponadto zielone korytarze i 550 km ścieżek rowerowych, które zmniejszyły paraliżujące natężenie ruchu w mieście. Innowacyjne podejście zarządców do reorganizacji transportu w aglomeracji zapoczątkował były burmistrz Bogoty Enrique Penalos, który podczas wystąpienia na konferencji TED w Long Beach w Kalifornii powiedział:
– „Rozwinięte miasto nie polega na tym, że nawet najbiedniejsi jeżdżą samochodami, ale na tym, że bogaci korzystają z publicznego transportu”.
Podobne eko-inicjatywy podejmują inne światowe miasta tj.: Melbourne, Ottawa, Seattle, Szanghaj czy Sydney. Natomiast z miast europejskich warto wymienić nie tylko wspomnianą stolicę Francji, ale też Mediolan, Barcelonę, Londyn i Wiedeń. Coraz częściej w wymienionych przestrzeniach zastępuje się komunikację samochodową jednośladem.
Infrastruktura miejska — deweloperzy w służbie ekologii
Obecnie 56 procent ludności świata żyje w miastach, a prognozy mówią o dwóch trzecich populacji, czyli 7 miliardach do 2050 roku. Prognozy te stanowią drogowskaz dla deweloperów, którzy dziś są prekursorami zmian w kształtowaniu trendów urbanistycznych. Obecnie ich rola nie polega tylko na tworzeniu komfortowych mieszkań, ale także kreowaniu przyjaznej przestrzeni do życia wokół inwestycji. Dlatego coraz częściej na terenach osiedli mieszkaniowych deweloperzy stosują innowacyjne, ekologiczne rozwiązania, które podnoszą komfort życia. Ponadto sprzyjają ochronie środowiska naturalnego.
Inwestorzy już na etapie budowy instalują w budynkach rozwiązania oszczędzające energię. Stosują m.in.: gruntowne wymienniki ciepła, panele fotowoltaiczne, wentylację mechaniczną czy odzysk wody deszczowej. Lokatorzy często mają do dyspozycji ławki solarne i miejsca parkingowe z ładowarkami dla samochodów elektrycznych.
– „Coraz więcej ludzi żyje zgodnie z filozofią eko. Widzimy, że świadomi mieszkańcy mają dosyć betonowych dżungli, pragną zielonych przestrzeni, w których mogą zrelaksować się i odpocząć. Jednocześnie chcą mieć szybki dostęp do miejskiego stylu życia. Dlatego wszystkie inwestycje Aurec Home realizujemy w duchu idei 15-minutowego miasta” – komentuje Mariola Żak, ekspert rynku nieruchomości Aurec Home.
Najlepsi deweloperzy dbają także o zdrowie mieszkańców, tworząc przestrzenie ukierunkowane na aktywność fizyczną, relaks i ekologię.
– Aurec Home sprzedaje nie tylko metry kwadratowe, lecz przede wszystkim styl życia. Jesteśmy odpowiedzialni nie tylko za budowę samych mieszkań, ale za kreowanie funkcjonalnej przestrzeni. Dlatego we wszystkich inwestycjach realizowanych przez Aurec Home znajdują się strefy Aurec Active. Mieszkańcy mogą w nich bezpłatnie korzystać z plenerowej siłowni, sal fitness i pilates czy rekreacyjnych przestrzeni zlokalizowanych na dachach budynków – dodaje Mariola Żak.
Jak widać, superwizje przeszłości o futurystycznych miastach XXI zaskakująco daleko odbiegają od rzeczywistości. Przybierający na sile trend zrównoważonego trybu życia i rozwój integrujących rozwiązań miejskich, powodują, że zamiast ruchomymi chodnikami coraz więcej z nas do pracy będzie dojeżdżać rowerem.