Czyszczenie oraz dezynfekcja skraplaczy, parowników oraz filtrów powietrza

Z całą pewnością jest to pozytywna tendencja. Obecność różnego rodzaju zanieczyszczeń może być przyczyną nie tylko nieestetycznego wyglądu ale przede wszystkim pogorszenia efektywności pracy, zwiększenia zużycia energii a nawet poważnych uszkodzeń sprzętu (np. zniszczenia sprężarki). Z drugiej strony to również powód nieprzyjemnych zapachów oraz możliwości wystąpienia licznych chorób i dolegliwości, powodowanych przez powietrze skażone drobnoustrojami, jakie mnożą się w instalacjach klimatyzacyjnych i chłodniczych. W skrajnym przypadku mogą być one nawet przyczyną śmierci.

Mówiąc o czyszczeniu i dezynfekcji urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych, trzeba rozróżnić czyszczenie skraplaczy od czyszczenia parowaczy – gdyż oba te elementy układu z racji swej funkcji i umiejscowienia, wymagają odmiennego podejścia.

Czyszczenie skraplaczy

Mówiąc w wielkim skrócie rolą skraplacza jest oddawanie na zewnątrz ciepła „pobranego” z chłodzonych pomieszczeń oraz powstałego podczas sprężania. Sprawność tej funkcji w dużej mierze zależy od skuteczności wymiany ciepła między skraplaczem a otoczeniem.

Ponieważ skraplacz umieszczony jest na zewnątrz pomieszczenia, narażony jest na kontakt ze znacznie większą ilością zanieczyszczeń niż parowacz. Jest to zarówno nanoszony z powietrzem kurz i pył czy różnego rodzaju osady (np. powstające wskutek opadów atmosferycznych), jak również liczne organiczne cząstki stałe – pyłki i cząstki roślin, martwe owady, pióra ptaków, sierść itd. Zanieczyszczenia te z jednej strony oblepiają lamele i inne elementy skraplacza, tworząc na nich warstwę izolacji cieplnej, z drugiej natomiast zatykają przestrzenie międzyżebrowe, poważnie ograniczając przepływ powietrza. Jedno i drugie prowadzi do znacznego ograniczenia wymiany ciepła, a to z kolei powoduje spadek wydajności skraplacza. Aby sprostać zadanym parametrom chłodzenia rośnie obciążenie sprężarki, która musi pracować dłużej i/lub ze zwiększoną wydajnością. To z kolei implikuje dalsze negatywne konsekwencje:

• większe zużycie energii (nawet o kilkadziesiąt procent)
• głośniejsza praca
• większa awaryjność
• skrócenie łącznego czasu eksploatacji urządzenia

A wreszcie sprawia, że nasze urządzenie mimo pracy na najwyższych „obrotach” nie zapewni chłodzenia na wymaganym przez nas poziomie.

Regularne czyszczenie urządzenia nie wymaga wiele czasu, nie wiąże się również z poważnym kosztem – a z całą pewnością wymienione wyżej skutki braku należytej dbałości o czystość kosztować będą znacznie więcej (energia, awarie, czas użytkowania).

Niekiedy z powodu umiejscowienia skraplacza, jest on szczególnie narażony na pewne, specyficzne zanieczyszczenia. Tak jest w przypadku urządzeń działających w kuchniach, np. w restauracjach czy hotelach. Osadzają się na nich typowe opary kuchenne, w tym zawierające trudne do usunięcia tłuszcze. Przeciętny, nawet specjalistyczny środek może nie poradzić sobie z tak silnym zatłuszczeniem. Dlatego też należy zwracać uwagę na to, aby stosowany preparat był adekwatny do rodzaju i intensywności zabrudzeń.

Z wszelkimi zanieczyszczeniami skraplaczy znakomicie radzą sobie od wielu lat obecne w naszej ofercie specjalistyczne środki czyszczące amerykańskiego koncernu Rectorseal. Oferta obejmuje zarówno bardzo silne preparaty, jak Con-Coil (przede wszystkim do usuwania organicznych cząstek stałych) czy Renewz (w szczególności polecany właśnie do usuwania tłuszczów kuchennych), jak również uniwersalne środki o łagodniejszym działaniu: Coil-Rite, Foam-A-Coil oraz Clean-N-Safe.

Czyszczenie i dezynfekcja parowników

Parownik zasysa z pomieszczenia powietrze, które – przepływając pomiędzy jego lamelami – jest schładzane i zwracane do pomieszczenia.

Zanieczyszczenie lameli parownika ogranicza wymianę ciepła i prowadzi do wzrostu ciśnienia w instalacji. To skutkuje takimi samymi konsekwencjami, jak te opisane wyżej, odnoszące się do zabrudzonych skraplaczy – większe zużycie energii, częstsze awarie itd.

W przypadku parowników mamy zwykle do czynienia z innego rodzaju zanieczyszczeniami, niż to ma miejsce w przypadku skraplaczy. Są to z reguły pył, kurz itp. – które jednak, ze względu na obecną wilgoć, potrafią „skutecznie” okleić lamele i inne elementy parownika.

Z uwagi na to, że parownik montowany jest w pomieszczeniu, do jego czyszczenia używa się łagodniejszych środków czyszczących. Tak jest bezpieczniej, ale również zwykle nie ma potrzeby używania silnych środków. Zwykle, bo jeśli parownik zamontowany jest w miejscach nasilonego występowania pewnych zanieczyszczeń, może zachodzić potrzeba użycia preparatów o silniejszym działaniu . Dotyczy to np. parowników w kuchniach, na których gromadzi się duża ilość tłustych osadów.

W przypadku parowników usunięcie brudu to jednak tylko jeden z aspektów szeroko rozumianej czystości. Odpowiednia temperatura i wilgoć – z którymi mamy tu do czynienia, stwarzają idealne warunki do rozwoju pleśni, grzybów oraz bakterii. A to stanowi realne zagrożenie dla zdrowia osób przebywających w klimatyzowanych pomieszczeniach. Bakterie, jakie rozwijają się w parownikach mogą prowadzić do wielu – również bardzo poważnych – chorób, m.in.:

• legionellozy, zwanej również „chorobą legionistów”, wywoływanej przez bakterie Legionella pneumphila; choroba ta w 20% przypadków kończy się śmiercią i, wg szacunków, w Polsce zaledwie w 1 do 5% przypadków jest prawidłowo diagnozowana
• zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i ropni mózgu, bakteriemii z następową sepsą – wywoływanych przez bakterie Pseudomonas aeruginosa
• zakażenia układu moczowego, zapalenia opon mózgowych u noworodków, zatruć pokarmowych, zapalenia otrzewnej, posocznicy, sepsy – wywoływanych przez bakterieE.Coli (bakterie te są najczęstszym powodem sepsy)
• zakażenia skóry, zapalenia mięśnia sercowego, ostrego zapalenia wsierdzia, zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, ropni mózgu, zapalenia żył, zakażenia układu moczowego i wielu innych schorzeń, wywoływanych bakterią gronkowca złocistego (Staphylococcus aureus)
• zapalenia wsierdzia, zakażenia układu moczowego, wywoływanych przez bakterie Enterococcus Hirae

Drobnoustroje rozwijające się w parownikach mogą być ponadto przyczyną alergii oraz tzw. Syndromu Chorego Budynku, który objawia się bólami i zawrotami głowy, przemęczeniem, omdleniami, podrażnieniem błon śluzowych i innymi dolegliwościami. To również źródło nieprzyjemnego zapachu, który potrafi skutecznie zniechęcić do włączania klimatyzatora nawet w upalny dzień.

Bakterie i inne drobnoustroje rozwijają się nie tylko wewnątrz parownika, ale również – a nawet przede wszystkim – w układach odprowadzania skroplin, w szczególności na tacach ociekowych (o ile oczywiście są w danym układzie stosowane) – gdzie warunki do ich namnażania się są wyjątkowo korzystne.

Z powyższych powodów do czyszczenia parowników (i układów odprowadzania skroplin) należy używać preparatów posiadających właściwości biobójcze, eliminujących szkodliwe drobnoustroje, a w szczególności bakterie i grzyby.

Takim specjalistycznym środkiem, od lat obecnym na polskim rynku jest Coil Disinfectant, produkcji Rectorseal Corporation. Skutecznie czyści i dezynfekuje powierzchnie, niszczy bakterie i grzyby, hamując rozwój pleśni. Eliminuje nieprzyjemny zapach i dezodoryzuje. Może być stosowany do powierzchni mających kontakt z żywnością, co sprawia, że idealnie sprawdza się sklepach, gastronomii i przemyśle spożywczym. A jeśli chcemy tylko wyczyścić parownik z powodzeniem można użyć środków takich jak Clean-N-Safe, Coil-Rite oraz Foam-A-Coil. Dwa ostatnie doskonale poradzą sobie m.in. z wyczyszczeniem tłuszczów kuchennych i innych tłustych osadów, nagromadzonych na wymiennikach.

Czyszczenie filtrów powietrza

Na koniec należy jeszcze wspomnieć o czyszczeniu filtrów montowanych w parownikach klimatyzatorów. Konsekwencje zanieczyszczonych filtrów są analogiczne do tych opisanych wyżej – ograniczenie przepływu powietrza, prowadzące do spadku wydajności klimatyzatora, zwiększenia zużycia energii i awarii sprzętu, gromadzenie się i rozwój drobnoustrojów, powstawanie nieprzyjemnych zapachów etc. Czyszczenie filtrów nie wymaga interwencji specjalistycznego serwisu. Do tego celu można posłużyć się odkurzaczem lub szczotką, filtry można też umyć wodą – czystą lub z domieszką łagodnego środka czyszczącego. Wskazane jest również zdezynfekowanie ich przy pomocy odpowiedniego środka odkażającego (np. wspomniany wyżej Coil Disinfectant) Dotyczy to jednak filtrów standardowych, większość pozostałych filtrów, takich jak bakteriobójcze, uzdatniające powietrze czy pochłaniające zapachy (o ile klimatyzator jest w nie wyposażony), jest jednorazowego użytku i po, określonym przez producenta, czasie eksploatacji należy je po prostu wymienić.

Do dezynfekcji i mycia filtrów powietrza doskonale nadaje się wspomniany już wyżej preparat Coil Disinfectant.

Podsumowując, regularne i efektywne czyszczenie urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych oznacza nie tylko większą estetykę ale przede wszystkim sprawniej, wydajniej i dłużej pracujące urządzenia oraz niższe koszty energii. Oznacza również dbałość o własne zdrowie – parowniki w instalacjach klimatyzacyjnych i chłodniczych są bowiem doskonałym środowiskiem dla rozwoju grzybów, pleśni, bakterii i innych drobnoustrojów, mogących stać się przyczyną różnorodnych dolegliwości zdrowotnych.

Niektóre czynności konserwacyjne może wykonać samodzielnie użytkownik, innymi powinien zająć się wyspecjalizowany serwis. Skuteczność czyszczenia i dezynfekcji w dużej mierze zależeć będzie od rodzaju użytych do tego celu preparatów. Najdłużej obecnymi na polskim rynku specjalistycznymi środkami do czyszczenia i dezynfekcji parowników i skraplaczy (oraz innych elementów układów chłodniczych i klimatyzacyjnych) są wspomniane już wyżej produkty marki Rectorseal. Zyskały już one sobie uznanie wielu profesjonalistów, posiadają ponadto niezbędne pozwolenia i atesty – co gwarantuje, że ich stosowanie będzie zarówno bezpieczne jak i dopuszczalne w świetle obowiązującego prawa.

Zobacz produkty do czyszczenia i konserwacji klimatyzacji