Jakość powietrza w Polsce - De Dietrich
To czym oddychamy ma bardzo duże znaczenie dla naszego zdrowia i samopoczucia. Nie dziwi więc coraz większa troska o jakość powietrza i chęć poprawy zaistniałej sytuacji. Zobaczcie, z jakiej jakości powietrzem mieliśmy do czynienia w naszym kraju w ubiegłym roku.
Ocena jakości powietrza za 2016 rok została przygotowana przez Państwowy Monitoring Środowiska – Inspekcja Ochrony Środowiska i wykonana w oparciu o kryteria ustanowione w celu ochrony zdrowia. Całość objęła 12 substancji tj.: dwutlenek siarki (SO2), dwutlenek azotu (NO2), tlenek węgla (CO), benzen (C6H6), ozon (O3), pył PM10; ołów (Pb), arsen (As), kadm (Cd), nikiel (Ni) i benzo(a)piren (B(a)P) w pyle PM10 oraz pył PM2,5. W ocenie uwzględniono podział kraju na 46 stref.
Korzystne wartości czyli klasa A
Przypisanie strefie klasy A dla danego zanieczyszczenia oznacza, że na jej terenie nie stwierdzono wystąpienia w określonym roku przekroczeń wartości normatywnych danego zanieczyszczenia obowiązujących w Polsce. Do klasy A zaliczono wszystkie strefy w kraju w przypadku: tlenku węgla, dwutlenku siarki oraz ołowiu, kadmu i niklu, zawartych w pyle PM10. Jako A sklasyfikowano także przeważającą większość stref w odniesieniu do: benzenu (45 stref w klasie A), dwutlenku azotu (42), arsenu (44) i ozonu (38). Dla pozostałych zanieczyszczeń objętych oceną liczba stref zaliczonych do klasy A była zdecydowanie mniejsza. Do klasy A zaliczono 28 stref dla pyłu PM2,5 i 11 stref dla pyłu PM10, a także 3 strefy w przypadku benzo(a)pirenu zawartego w PM10.
W przypadku ozonu, liczba stref zaliczonych do klasy A w 2016 roku (38) stanowiła ok. 83% łącznej liczby stref w kraju. Do klasy C zaliczono 8 z 46 stref. Położone są one w południowej i południowo-zachodniej, a także centralnej części Polski.
Klasa C – czyli sytuacja wymaga poprawy
W strefach zaliczonych do klasy C wymagane jest podjęcie lub kontynuacja działań mających na celu osiągnięcie poziomów dopuszczalnych lub poziomów docelowych substancji w powietrzu (m.in. w ramach programów ochrony powietrza) – w odniesieniu do substancji i obszarów, dla których stwierdzono przekroczenia odpowiednich wartości kryterialnych stężeń. Zanieczyszczeniem, dla którego w 2016 roku największa liczba stref w kraju została zaliczona do klasy C, jest benzo(a)piren. Do klasy C zaliczono aż 43 z 46 stref, co pokazuje, że Benzo(a)piren stanowi w Polsce poważny problem. Najwyższe wartości średnie roczne uzyskano na obszarze województw: łódzkiego (17,8 ng/m3), dolnośląskiego (17,7 ng/m3) oraz śląskiego (13,4 ng/m3).
Za dużo pyłów w powietrzu
Duża liczba stref została w Polsce zaliczona do klasy C ze względu na pył PM10. W ocenie za 2016 rok do klasy C zaliczono 35 stref z 46 (ok. 76%). W każdej z nich przyczyną zaliczenia strefy do klasy C było przekroczenie poziomu dopuszczalnego określonego dla stężeń 24-godz. Przekroczenie tych wartości związane było z jego emisją z licznych źródeł sektora komunalno-mieszkaniowego, szczególnie w okresie zimowym. Stosunkowo duży udział w powstawaniu przekroczeń ma również emisja pochodzenia komunikacyjnego, zwłaszcza w rejonach centralnych aglomeracji i większych miast.
Znaczną liczbę stref zaliczono też do klasy C w wyniku oceny dotyczącej pyłu PM2,5. Zaliczenie strefy do klasy C oznacza w tym przypadku wystąpienie na jej terenie przekroczenia poziomu dopuszczalnego dla stężeń średnich rocznych. Do klasy C w 2016 roku zaliczono 18 stref (ok. 40% wszystkich). Wysokie stężenia pyłu PM2,5 w powietrzu to efekt m.in. emisji pierwotnej pyłu PM2,5 do atmosfery – procesy spalania paliw, transport drogowy.
Źródło: De Dietrich
