Jaka jest przyszłość rynku ciepła i chłodu?

Rekordowe ceny paliw kopalnych, podwyżki cen energii to wszystko powoduje, że polski rynek źródeł odnawialnych jest teraz mocno „rozgrzany”. Czy w tym roku Polacy masowo przerzucą się na pompy ciepła?

Można się tego spodziewać. Analizy PORT PC wskazują, że już w zeszłym roku liczba sprzedanych pomp ciepła do ogrzewania budynków w Polsce przypadająca na jednego mieszkańca była wyższa niż w Niemczech. Ten rok zapewne też będzie rekordowy. Prognozy PORT PC wskazują, że w 2022 r. można się spodziewać wzrostu sprzedaży pomp ciepła do ogrzewania budynków o blisko 100 proc.

Tylko w pierwszym półroczu tego roku na polskim rynku pomp ciepła typu powietrze-woda odnotowano wzrost sprzedaży o 131 proc. w porównaniu z I półroczem 2021 r.

Na ten wyraźny wzrost zainteresowania pompami ciepła przełożyły się nie tylko podwyżki cen nośników energii i paliw, a także wysoka intensywność finansowego wsparcia dla efektywnych pomp ciepła w programie „Czyste Powietrze” i oddziaływanie ulgi termomodernizacyjnej.

Dodajmy do tego rosnącą popularność bezemisyjnych systemów grzewczych, również z powodu komfortu obsługi i większej świadomości ekologicznej. Pompa ciepła zamontowana w budynku nie powoduje bowiem żadnej emisji zanieczyszczeń powietrza i pozwoli w przyszłości na pełną dekarbonizację ogrzewania budynków.

Porozmawiajmy chwilę o dekarbonizacji. Odejście od paliw kopalnych widać w całej Europie. Komisja Europejska zapowiedziała przyśpieszenie w tym obszarze, opracowując plan RePowerEU, ogłoszony 18 maja br.. A jak jest w Polsce?

Od lutego tego roku w programie „Czyste Powietrze” odnotowywano znaczący wzrost liczby wniosków o dofinansowanie do pomp ciepła w ramach wymiany źródeł ciepła w istniejących budynkach (rys. 2). W czerwcu stanowiły one już 60 proc. ogólnej liczby wniosków na wymianę źródeł ciepła, podczas gdy w styczniu było to tylko 30 proc, a całym 2021 r. ok. 20 proc.

Trzeba też wspomnieć o ogromnym zainteresowaniu inwestorów produkcją energii elektrycznej na własne potrzeby, w ramach dynamicznie rozwijającej się energetyki prosumenckiej. Montaż systemów fotowoltaicznych na dachach budynków mieszkalnych wspiera m.in. program „Czyste Powietrze” (ok. 30 proc wszystkich wniosków o dofinansowanie w czerwcu 2022 r.) oraz program „Mój Prąd”, który obecnie promuje rozwój prosumenckich instalacji PV w oparciu o nowy system rozliczeń, tzw. net-billing, niestety, mniej korzystny niż poprzedni system, ale ciągle bardziej opłacalny niż zakup całej ilości energii elektrycznej od sieciowych dostawców energii.

W procesie dekarbonizacji pompy ciepła odgrywają bardzo ważną rolę. Wyliczono, że 10 mln zainstalowanych PC pozwoliłoby zmniejszyć import gazu z Rosji aż 12 mld m3.

Szczególne znaczenie dla przyszłego rozwoju rynku pomp ciepła w Europie ma opublikowana przez Międzynarodową Agencję Energetyczną (IEA) 18 maja 2021 r. mapa drogowa „Net Zero by 2050”. Raport ten wskazuje, że do 2045 r. elektryczne pompy ciepła mają zaspokajać połowę globalnego zapotrzebowania na ciepło, a w 2050 r. ‒ blisko 2/3 ciepła w krajach rozwiniętych. Według tego założenia łączna liczba zainstalowanych pomp ciepła w UE powinna wzrosnąć ze 180 mln w 2020 r. do 600 mln w 2030 r., czyli ponad trzykrotnie, a do 2050 r. wzrosnąć aż dziesięciokrotnie: do liczby 1,8 mld.

W najbliższych latach będzie nas czekało zaciskanie energetycznego pasa. Musimy zużywać mniej energii i nauczyć się energooszczędności. Czy dla Was - czołowego dostawca rozwiązań z branży HVAC oznacza to problemy? Czy nadciąga koniec ery klimatyzatorów?

Niezależne raporty naukowe wskazują elektryfikację jako kierunek modernizacji sektora ciepła i chłodu. Miejsce wodoru jest w innych sektorach – głównie w przemyśle wymagającym procesów wysokotemperaturowych oraz w transporcie na dalekie dystanse. Taka jest konkluzja głównych niezależnych europejskich raportów naukowych o efektywności technologii ogrzewania budynków. Pamiętajmy, że klimatyzator jest to pompa ciepła powietrze-powietrze, a wszystkie urządzenia firmy GREE posiadają funkcję również grzania nawet do -30 st C.  

Raport MAE, The Future of Cooling, opowiada się za bardziej rygorystycznymi normami i lepszym etykietowaniem w celu zmniejszenia zapotrzebowania na energię, ale przyszłość może ostatecznie leżeć w różnych podejściach do chłodzenia.

Co to oznacza?

Klimatyzatory z przeszłości wykorzystywały lód do chłodzenia powietrza, teraz znów znajduje to zastosowanie, a woda, która zamarzła w nocy wykorzystywana jest do chłodzenia budynku następnego dnia.

Korzystanie z klimatyzacji bezsprzecznie wiąże się z zużywaniem znaczących ilości energii elektrycznej, której ceny ostatnio stale rosną. Dlatego też warto wykorzystać panele fotowoltaiczne, z chłodzenia korzystamy w miesiącach, kiedy nasłonecznienie jest najwyższe a więc uzyski energetyczne będą również wysokie. Jest to rozwiązanie ekonomiczne, a jednocześnie także ekologiczne.

Mówiąc o przyszłości klimatyzacji pamiętajmy, że w obliczu globalnego ocieplenia średnia roczna temperatura będzie nadal rosła. Oznacza to coraz gorętsze lata. Urządzenia chłodzące staną się w przyszłości koniecznym wyposażeniem domów. A to, że można je wykorzystać do ogrzewania pomieszczeń tylko zwiększa ich atrakcyjność. Zatem klimatyzatory jeszcze przez długie dziesięciolecia będą cieszyły się dużą popularnością.

Według Międzynarodowej Agencji Energetycznej (IEA) światowe wykorzystanie klimatyzacji prawdopodobnie potroi się do 2050 r., co czyni ją jednym z głównych źródeł zapotrzebowania na energię elektryczną. Jednostki sprzedawane w Japonii i Europie są zwykle o 25 proc. bardziej wydajne niż jednostki dostępne w Stanach Zjednoczonych i Chinach.

Raport IEA sugeruje, że przez następne 30 lat, co sekundę sprzedawanych będzie 10 nowych klimatyzatorów. To oznacza szansę na zmniejszenie wpływu na środowisko dzięki bardziej energooszczędnym rozwiązaniom.

W jakim kierunku będą rozwijały się technologie grzewcze w najbliższej i nieco dalszej przyszłości?

Pompy ciepła, panele fotowoltaiczne, kolektory słoneczne są już stałym elementem nowoczesnych i zrównoważonych systemów grzewczych. Popularność niskoemisyjnych rozwiązań jest ściśle związana z ekologią oraz niezależnością energetyczną – czerpaniem energii ze środowiska.

Co więcej, również ceny tych urządzeń, czy wręcz kompleksowych rozwiązań są coraz bardziej przystępne, a więc dostępne dla coraz większej liczby klientów.

Gdybym miał wskazać kierunki w jakich rozwinie się ogrzewanie przyszłości stawiałbym na dwa kluczowe systemy: maty kapilarne oraz propanowe pompy ciepła.  

Zacznijmy od tych pierwszych. Czym są maty kapilarne?

To systemem nie tylko grzewczy, ale także chłodzący. Wykonane są one w technologii cienkich rurek kapilarnych i zapewniają równomierne i szybkie rozkładanie się temperatur na powierzchni przegród budowlanych, dzięki czemu mogą ogrzewać pomieszczenia już od 23 st. C temperatury zasilania. Lekkość oraz trwałość konstrukcji pozwala na instalację takich mat w dowolnym miejscu – na suficie, podłodze, w ścianach.

Maty kapilarne dobrze jest połączyć w systemie z powietrzną pompą ciepła. Tworzą wówczas instalację, a także zapewniają naturalną klimatyzację i uczucie przyjemnego chłodu latem. Co ważne, chłodzenie płaszczyznowe nie wywołuje wrażenia wychłodzenia, jak ma to miejsce w przypadku systemów klimatyzacji.

A propanowe pompy ciepła?

Najnowocześniejsze pompy ciepła wyposażone są w naturalny czynnik chłodzący - propan (R290), który nie podlega ustawie SZWO (tzw. F-gazy). Propan stosuje się m.in. w lodówkach, jednak w najbliższych latach prawdopodobnie będzie jedynym czynnikiem wykorzystywanym w pompach ciepła. Tym, co go wyróżnia, to bezpieczeństwo i niski współczynnik GWP wynoszący zaledwie 3.

Atutów propanowych PC jest znacznie więcej. To m.in. temperatura zasilania do 75 °C, brak konieczności rejestracji urządzenia w Centralnym Rejestrze Operatorów, fakt, że propan R290 dobrze miesza się z olejem, co umożliwia uzyskiwanie niższej temperatury tłoczenia i często lepszych o 10÷15 proc. wskaźników efektywności chłodzenia niż czynniki R134a lub R404A. Także różnice ciśnień są korzystniejsze niż przy R404A, R407C i R410A, co prowadzi do obniżenia emisji hałasu. Według Szwedzkiego stowarzyszenia chłodnictwa propan R290 jest już stosowany w większości domowych urządzeń chłodniczych, a także będzie dominował w pompach ciepła do domów jednorodzinnych.

Free Polska od lat dostarcza Polakom nowoczesne rozwiązania HVAC. Co wyróżnia Waszą firmę na tle konkurencji?

Nie zabrzmi to skromnie, ale naprawdę mógłbym wymieniać przewagi Free Polska dość długo. Przede wszystkim doświadczenie oraz dostęp do najnowszych technologii i know-how.

Już blisko 20 lat Free Polska w naszym kraju jest wyłącznym przedstawicielem największego producenta urządzeń klimatyzacyjnych na świecie. Tylko w tym roku niezależny instytut badawczy Euromonitor International uznał Gree Air Conditioner za najlepszą markę klimatyzatorów na świecie!

Siła marki Gree jest rzeczywiście fenomenalna. Roczna sprzedaż urządzeń przekracza 65 mln, a marka posiada na swoim koncie ponad 30 tysięcy patentów technologicznych! Wszystko za sprawą niemal setki instytutów naukowych i badawczych, które współpracują z Gree i ponad sto tysięcy zaangażowanych w projekty naukowców.

Sukces marki Gree w Polsce nie byłby jednak możliwy bez starannie dobranego asortymentu oraz konsekwentnej i odważnej strategii organizacji sieci sprzedaży. Nasi partnerzy z pewnością stanowią mocny fundament wartości spółki Free Polska. Dzięki ich znakomitym relacjom biznesowym z instalatorami możemy ulepszać naszą ofertę zgodnie z oczekiwaniami rynku.

Szeroki wybór typów wysoko jakościowych urządzeń to również nasza mocna strona, 8 modeli klimatyzacji z których część ma najdłuższą gwarancję w Polsce na tego typu urządzenia, wynoszące aż 7 lat, o różnych mocach, funkcjach oraz designie poprawiają jakość życia tysięcy klientów. Kategoria pomp ciepła, jak już wspominałem wcześniej, to obecnie absolutny motor napędowy branży, a nasze pompy Versati III poza szerokim zakresem mocy, 5 letnią gwarancją to dopiero początek fantastycznych premier w strategii rozwoju portfela produktów Free Polska.