Klimatyzatory dla architektów wnętrz 2024
Okiem praktyka 4 kwi 2018

Decydując się na wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła w naszym domu, popularnie zwaną rekuperacją, warto mieć wiedzę, jakie istotne elementy wpływają na poprawną pracę całego systemu. Dobrze zaprojektowana instalacja wentylacji zapewnia: niskie zużycie energii, cichą pracę całego systemu, a przede wszystkim optymalne rozprowadzenie powietrza po wszystkich pomieszczeniach. Nieocenione jest tu doświadczenie projektanta wentylacji, ponieważ wykonanie poprawnego projektu instalacji oraz właściwy dobór wielkości urządzenia (tzw. rekuperatora) to 90% sukcesu. Oszczędności na tym etapie są jedynie pozorne – w normalnym użytkowaniu szybko okaże się, że przy złym projekcie (lub jego braku) koszty użytkowania systemu wentylacji znacząco rosną.

Wybór sposobu rozprowadzenia kanałów

Na wstępie warto przemyśleć, w jaki sposób powietrze zostanie rozprowadzone po domu. Najpopularniejszymi rozwiązaniami są kanały „spiro” z blachy galwanizowanej lub przewody elastyczne z powłoką antybakteryjną wykonane z tworzywa sztucznego (np. Havaco Flexo System). Jednak bez względu na wybór, instalacja powinna być jak najkrótsza, bez zbędnych ostrych załamań oraz szczelna. Mocno rozbudowana (skomplikowana) instalacja zwiększy zużycie prądu oraz hałas generowany przez cały system.

 Rys. 1. Błędne oraz poprawne rozprowadzenie kanałów wentylacyjnych

 
Bardzo istotną kwestią jest również odpowiednie zaizolowanie kanałów wentylacyjnych, aby na ściankach rur nie pojawiły się krople wody (tzw. kondensacja) oraz nie dochodziło do strat ciepła w strefach nieogrzewanych (np. poddasze, garaż, itp.). W zależności od średnich temperatur na zewnątrz zaleca się stosowanie izolacji z wełny mineralnej o grubości od 50mm do 80mm, bądź z innego, porównywalnego materiału (np. izolacja kauczukowa). W ten sposób zyskujemy pewność, że nie zacznie kapać nam woda z instalacji, a ponadto po drodze nie utracimy ciepła, które możemy odzyskać.

Rys. 2. Budowa okrągłego tłumika powietrza

 

Ważną sprawą jest także wytłumienie instalacji wentylacyjnej – szczególnie od strony pomieszczeń. Trzeba pamiętać, że poprawnie zaprojektowana instalacja już sama w sobie obniża poziom hałasu, jednak wciąż mamy do czynienia z urządzeniem, w którym pracują wentylatory, należy więc zamontować tłumiki akustyczne. Do wyboru dostępnych jest kilka rozwiązań, jednak najpopularniejsze są tłumiki okrągłe oraz prostokątne. Zasada działania obu jest analogiczna – wewnątrz znajduje się specjalny materiał, który pochłania hałas płynącego powietrza. Warto mieć na uwadze, że tłumiki prostokątne charakteryzują się kilkukrotnie lepszymi parametrami tłumienia, są jednak droższe i zajmują więcej miejsca.

Akcesoria do wybranego typu kanałów wentylacyjnych

Po dokonaniu decyzji, czy nasza instalacja bazować będzie na rurach spiro, czy na przewodach elastycznych, powinniśmy wybrać odpowiednie kształtki, którymi rozprowadzać będziemy powietrze. Nowoczesne kształtki ograniczają tzw. spadkiciśnienia instalacji (inaczej opory, które muszą pokonać pracujące wentylatory), a co za tym idzie redukują koszty użytkowania oraz obniżają poziom hałasu. Przede wszystkim chodzi o to, aby powietrze nie spotykało niepotrzebnych przeszkód, a przepływ był płynny oraz odpowiednio wyregulowany pod względem ilości powietrza w wentylowanych pomieszczeniach.

Rys. 3. Porównanie przepływu w trójniku prostym oraz trójniku orłowym

 

Do wyboru mamy więc np. trójniki orłowe, szereg redukcji, kolanek, przepustnic, czy rozdzielaczy powietrza i skrzynek rozprężnych. Mnogość wyboru pozwala na optymalne poprowadzenie kanałów wentylacyjnych, co zagwarantuje poprawną pracę całego układu.


Serce wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła – centrala wentylacyjna (tzw. rekuperator)

Powyższe elementy są naturalnie bardzo ważne, jednak głównym elementem systemu wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła jest centrala wentylacyjna, popularnie nazywana rekuperatorem. Dobór odpowiedniego urządzenia jest równie ważny, jak odpowiednie zaprojektowanie całego systemu.

Na rynku obecnych jest kilkudziesięciu producentów central, których ceny różnią się od siebie znacząco. Jednak tutaj, podobnie, jak przy wykonywaniu projektu, nie warto wybierać najtańszych rozwiązań. W myśl powiedzenia, że nie stać nas na tanie rzeczy, może okazać się, że tańsze rozwiązanie będzie droższe w eksploatacji lub nieprzyjazne w obsłudze.

Centrale wentylacyjne marki Komfovent z typoszeregu DOMEKT są dedykowane do zastosowania w domach i apartamentach. Typoszereg DOMEKT charakteryzuje się najszerszą ofertą dostępną na rynku, co umożliwia precyzyjne dopasowanie rozwiązania dla każdego obiektu oraz wyróżnia się dobrym stosunkiem jakości do ceny. Inwestor ma do wyboru ponad 100 różnych modeli urządzeń, o różnych wielkościach, konfiguracjach, rodzajach odzysku ciepła i parametrach pracy. Wszystkie posiadają jednak jedną cechę wspólną – wyposażone są w standardzie w zintegrowaną i w pełni gotową do pracy zaawansowaną automatykę sterowania typu C6 SMART HOME. System jest bardzo przyjazny w użytkowaniu, charakteryzuje się przejrzystym i intuicyjnym interfejsem, a sam panel sterowania (dotykowy kolorowy wyświetlacz LCD) cieszy oko atrakcyjnym designem, przypominając bardziej tablet lub smartphone, niż sterownik centrali wentylacyjnej. W standardzie, rekuperatorem możemy sterować również poprzez aplikację na smartphone (Komfovent Home) oraz przez przeglądarkę internetową z dowolnego miejsca na ziemi. Dzięki temu jakość powietrza w domu mamy zawsze pod kontrolą. Dodatkowe funkcje ograniczające zużycie energii (np. tryb ECO) sprawiają, że koszty związane z użytkowaniem urządzenia są jednymi z najniższych na rynku.

Rys. 4. Centrala wentylacyjna z wymiennikiem obrotowym (Domekt R) oraz przeciwprądowym (Domekt CF).

 


Odzysk ciepła (rekuperacja) – co to właściwie jest?

Wspominając o rekuperacji warto wiedzieć, że obecnie najpopularniejsze są dwa sposoby odzyskiwania ciepła – na wymienniku obrotowym oraz płytowym (przeciwprądowym). Oba sposoby mają swoje zalety i nie są również wolne od wad.

Wymiennik obrotowy dzięki swojej budowie (naprzemiennie ułożone warstwy folii aluminiowej płaskiej i karbowanej) posiada bardzo dużą powierzchnię odzysku ciepła, dzięki czemu jego sprawność (możliwość odzyskiwania energii) jest również bardzo wysoka (około 85%). Dodatkowo dzięki temu, iż bęben wymiennika nieustannie się obraca nie występuje ryzyko przemarzania (do temperatury nawet -30°C).

Rys. 5. Centrala wentylacyjna z wymiennikiem obrotowym oraz przeciwprądowym

 

Dzięki wysokiej sprawności odzysku ciepła nagrzewnica powietrza może mieć mniejszą moc, co przekłada się na niższe koszty ogrzewania. Ma to również wpływ na instalację centralnego ogrzewania, ponieważ możemy zainstalować kocioł o znacznie mniejszej mocy, więc i tu znajdujemy znaczne oszczędności. Dodatkowo wymiennik obrotowy ma możliwość odzyskiwania wilgoci z pomieszczeń, co sprawia, iż powietrze nawiewane nie jest przesuszone, a nasz komfort się zwiększa.

Z kolei wymiennik przeciwprądowy znacząco różni się konstrukcją. Strumienie powietrza są oddzielone (powietrze świeże nie miesza się ze zużytym), powierzchnia odzysku ciepła wymiennika jest również bardzo duża, co przekłada się na wysoką sprawność odzysku ciepła. W tym miejscu jednak uwaga – wysoka sprawność sprawia, że wymiennik przemarza już w temperaturze -5°C, co zkolei wymusza stosowanie wstępnego podgrzewu powietrza (np. nagrzewnica wstępna). To znacząco podnosi koszty użytkowania. Dodatkowo na wymienniku przeciwprądowym dochodzi do wykroplenia kondensatu, co osusza powietrze (obniża się komfort w pomieszczeniach). Ponadto skropliny należy odprowadzić, co dodatkowo wymusza stosowanie specjalnego przewodu grzewczego, jeśli instalacja prowadzona jest na nieogrzewanym poddaszu. Wszystko to komplikuje mocno montaż urządzenia, wydłuża czas pracy instalatora (a więc i koszty są wyższe) i podnosi koszty użytkowania.

Podsumowanie

Zgodnie z powyższymi informacjami, aby uzyskać wysoki komfort w naszym domu, wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła powinna być wykonana zgodnie z projektem. Dodatkowo w naszych warunkach klimatycznych (niskie temperatury w okresie zimowym) wymiennik obrotowy jest optymalnym rozwiązaniem. Poprawnie zaprojektowana i wykonana instalacja zagwarantuje cichą pracę instalacji, koszty użytkowania będą niskie, a my będziemy cieszyli się zdrowym i przyjemnym
powietrzem.

Zachęcamy do zapoznania się z krótkim przewodnikiem, który rozwieje wszelkie wątpliwości dotyczące rekuperacji.