Okiem praktyka 3 gru 2018 1
Lindab

W artykule odpowiemy na najczęściej zadawane pytania dotyczące funkcjonowania i montażu odcinających klap przeciwpożarowych Lindab serii 45 i 25.

Jaka jest różnica pomiędzy klapami przeciwpożarowymi Lindab serii 45 a serii 25?
Klapy przeciwpożarowe serii 45 są zoptymalizowane pod kątem większych rozmiarów (maks. 1500x800 mm i średnicy maks. 800 mm), a klapy przeciwpożarowe serii 25 są zoptymalizowane pod kątem średnich i małych rozmiarów (maks. 800x600mm i średnicy maks. 315 mm). Dlatego, przy takim samym poziomie skuteczności przeciwpożarowej druga z wyżej wymienionych jest bardziej zwarta, lżejsza i posiada lepsze parametry wentylacyjne.

Jaka jest różnica pomiędzy modelem WK25 a modelem WKS25 klapy przeciwpożarowej?
Klapa przeciwpożarowa WKS25 posiada system uszczelek pęczniejących pod wpływem ciepła, które umożliwiają znacznie szybszą instalację bez stosowania uszczelniaczy (zaprawy). Nie jest wymagane zastosowanie odstępu od stropu i/lub ściany bocznej, zaś montaż może być w całości przeprowadzony tylko z jednej strony ściany. To oznacza tańszą, szybszą i czystszą instalację.

Jaka jest różnica pomiędzy modelem WH45 a modelem WK45P klapy przeciwpożarowej?
Klapa przeciwpożarowa WH45P jest wykonana z materiałów o wyższych parametrach, które umożliwiają dodatkowy zakres instalacji i zapewniają wyższe klasy odporności ogniowej.

Czy możliwe jest instalowanie klapy przeciwpożarowej w typie ściany/stropu innym niż ten opisany w karcie danych technicznych?
Klasyfikacja odporności ogniowej uwzględnia system ściany/stropu, klapę i metodę uszczelnienia. Montaż w sposób inny niż opisany w dokumentacji technicznej jest możliwy jedynie w przypadku, gdy obejmuje typy ścian/stropów, które są opisane w karcie danych technicznych, ale mają większą grubość, gęstość, lub, w przypadku ścian z płyt kartonowo-gipsowych, większą ilość płyt.

Czy możliwe jest instalowanie klapy przeciwpożarowej w typie ściany/stropu podobnym do tego opisanego w karcie danych technicznych, ale o mniejszej klasie odporności?
Tak, pod warunkiem, że typ, grubość i gęstość są takie same oraz że, w przypadku ścian z płyt kartonowo-gipsowych, ilość płyt jest taka sama lub większa niż ilość tychże w ścianach/stropach opisanych w karcie danych technicznych. Klasą ogólną będzie klasa ściany/stropu.

Jeżeli klapa przeciwpożarowa jest sklasyfikowana do instalacji w ścianach z płyt kartonowo-gipsowych z profilami metalowymi, to czy może ona być instalowana w ścianach z płyt kartonowo-gipsowych z profilami drewnianymi?
Nie, jest to wyraźnie zabronione zgodnie z normą EN 1366-2 (artykuł 13.7).

Czy możliwe jest instalowanie klap przeciwpożarowych Lindab poza przegrodą budowlaną (ścianą/stropem)?
Klapy przeciwpożarowe WK25 i WH25 można instalować poza przegrodą, zgodnie z procedurami wskazanymi w karcie danych technicznych. Inne modele klap przeciwpożarowych Lindab mogą być instalowane tylko w ścianie/stropie, z uwzględnieniem położenia osi pióra względem grubości ściany/stropu wskazanej w arkuszach danych technicznych.

Czy możliwe jest instalowanie klap przeciwpożarowych Lindab bez zachowania odstępu od stropu przymocowanych do zewnętrznej strony sufitu i/lub ściany bocznej?
Jest to możliwe tylko w przypadku modelu WKS25; w przypadku innych modeli wymagana jest odległość minimalna wynosząca 75 mm od ściany bocznej i/lub stropu. Odległość mierzy się od korpusu obudowy, nie kołnierza.

Czy możliwe jest instalowanie klap przeciwpożarowych Lindab w sufitach podwieszanych REI?
Nie. Jest to niemożliwe nie tylko dlatego, że taka instalacja nie została przebadana przez Lindab, ale przede wszystkim dlatego, że instalacja w sufitach podwieszanych REI jest jedynym konkretnym typem instalacji zabronionym przez normę EN 1366-2 (art. 1).

Czy możliwe jest zapewnienie ciągłości odporności ogniowej przegrody w przypadku klap przeciwpożarowych Lindab zainstalowanych w oddaleniu od ściany/stropu, przez obudowanie ich materiałami takimi, jak płyta kartonowo-gipsowa lub silikat?
Klapy przeciwpożarowe Lindab gwarantują wskazane klasy odporności ogniowej tylko wtedy, gdy są zainstalowane w ścianach/stropach lub poza nimi, lecz w pełnej zgodności z instrukcjami zawartymi w karcie danych technicznych.

Czy możliwe jest instalowanie klap przeciwpożarowych Lindab w otworach w ścianach/stropach o rozmiarach innych, niż te wskazane w karcie danych technicznych?
Karty danych wskazują minimalne i maksymalne rozmiary otworów montażowych.

Czy możliwe jest zaoferowanie przez inną firmę niż Lindab "certyfikowanej" metody uszczelniania innej, niż ta wskazana w karcie danych technicznych?
Nie, według norm europejskich nie ma możliwości "certyfikacji" metody uszczelniania odrębnie od certyfikacji klapy. Certyfikowane jest kompletne rozwiązanie.

Kto jest prawnie odpowiedzialny za prawidłową instalację klap przeciwpożarowych?
To zależy od prawodawstwa ustanowionego w danym kraju. W kartach technicznych klap przeciwpożarowych Lindab wskazano wszystkie możliwe sposoby instalacji dla poszczególnych modeli. Montaż klapy, tylko i wyłącznie zgodny z dokumentacją techniczną producenta, zapewnia zachowanie przez klapę klasy odporności ogniowej potwierdzonej certyfikatem. Za wykonanie montażu w zgodzie z dokumentacją techniczną odpowiada instalator.

Czy klapy przeciwpożarowe WK45 nadają się do instalacji równoległej?
Tak, klapy WK45 mogą być instalowane w parach, ale w sztywnych ścianach pionowych (tylko w przypadku pojedynczego kanału) i w innych ścianach i w stropach (tylko pod warunkiem podłączenia do dwóch różnych kanałów).

Czy klapy przeciwpożarowe WK25 and WKS25 nadają się do instalacji równoległej?
Tak, we wszystkich typach ścian pionowych o grubości minimalnej 100 mm. Dlatego nie jest możliwa instalacja w blokach gipsowych o wymiarze 70 mm. Klapy można instalować zarówno z poziomą jak i pionową osią obrotu przegrody. W przypadku łączenia w baterie klap z pionową osią obrotu, dozwolona jest tylko instalacja obok siebie, przy czym niedozwolona jest instalacja zachodząca na siebie.

Czy klapy przeciwpożarowe Lindab nadają się do instalacji w bateriach przechodzących przez stropy?
Klapy przeciwpożarowe WK45 połączone w baterie można instalować także w stropie, pod warunkiem, że są one podłączone do osobnych kanałów.

Czy możliwe jest łączenie w baterie więcej niż dwóch klap przeciwpożarowych Lindab?
Niestety, organ kontrolny Efectis, z którego korzysta Lindab w zakresie certyfikacji klap pożarowych, wydał ograniczoną interpretację normy, wykluczając możliwość rozszerzenia wyników testów dwóch klap połączonych w baterie klap na baterie składające się z większej ilości klap.

Jeżeli dysponuję dwiema klapami zainstalowanymi w baterii, jaką odległość muszę zapewnić od innych klap zainstalowanych w tej samej ścianie?
Niestety, norma w takim przypadku jest nieprecyzyjna. Jako środek ostrożności, zalecamy 200 mm.

Czy możliwe jest instalowanie klap przeciwpożarowych Lindab z osią pionową?
To zależy od modelu: WK45 - tak, również w baterii obok siebie (niezachodzące na siebie), WK25 - tak, również w baterii obok siebie (niezachodzące na siebie), WKS25 - tak, również w baterii obok siebie (niezachodzącą na siebie), WH45 - tak, WH25 - tak.

Jeżeli klapa przeciwpożarowa została przetestowana w położeniu z poziomą i pionową osią obrotu, czy może ona zostać zainstalowana w osi pod innym kątem, na przykład 45°?
Taka możliwość jest dopuszczona w sposób konkretny jedynie w wydaniu z 2015 roku normy EN 1366-2 dotyczącej okrągłych klap przeciwpożarowych. Może się wydawać, że jest to nieistotne, ale zainstalowanie klapy przeciwpożarowej o dużym rozmiarze z osią nachyloną, umożliwia łatwy dostęp do mechanizmu bez blokowania klapy, co miałoby miejsce w przypadku osi pionowej. W ten sposób możliwe jest przybliżenie sufitu podwieszanego do klapy i zyskanie kilku centymetrów na wysokości pomieszczenia.

Czy w przypadku klapy przeciwpożarowej zainstalowanej z pionową osią obrotu, mechanizm musi znajdować się na górze, czy na dole?
Jest to bez znaczenia, ponieważ klapy przeciwpożarowe Lindab są testowane w obu wariantach położenia mechanizmu. Interesujący może być fakt, że wydanie z 2015 roku normy EN 1366-2 wymaga jedynie testu w osi pionowej z mechanizmem na dole, przy czym wynik staje się automatycznie obowiązujący także dla instalacji z mechanizmem na górze.

Co uznaje się za podstawę i wysokość w przypadku kwadratowej klapy przeciwpożarowej instalowanej z pionową osią obrotu?
"Podstawa" jest zawsze stroną równoległą do osi, niezależnie od tego, czy ustawienie jest poziome, czy też pionowe.

Czy możliwe jest instalowanie klap przeciwpożarowych Lindab w kominie okapu kuchennego?
Nie. Poza nadmierną wilgotnością, para kuchenna zawiera także znaczną ilość tłuszczu, który w dłuższym okresie czasu spowoduje uszkodzenie pióra, mechanizmu i uszczelek.

Czy możliwe jest instalowanie klap przeciwpożarowych Lindab na statku?
Nie. Klapy przeciwpożarowe do zastosowań morskich wymagają innych zatwierdzeń i bardzo różnią się konstrukcyjnie od tych stosowanych w budynkach.

Czy norma UNI 10365 nadal obowiązuje?
Ta norma została ostatnio uchylona. Jednak jest ona czasami wymieniana w specyfikacjach technicznych. Norma ta dotyczyła mechanizmów zamykania klap przeciwpożarowych.

W przypadku, gdy specyfikacja odwołuje się do normy UNI 10365, które klapy przeciwpożarowe są możliwe do zaoferowania?
Wszystkie modele, ale z następującymi ograniczeniami:
- klapy manualne: norma UNI 10365 wymagała obecności co najmniej jednego mikroprzełącznika),
- klapy magnetyczne: norma UNI 10365 nie pozwalała na stosowanie wyzwalacza elektromagnetycznego i
 wymagała obecności co najmniej jednego mikroprzełącznika),
- klapy z napędem: ten rodzaj klap zawsze spełnia wymagania normy UNI 10365.

Czy zastosowanie mikroprzełączników ma wpływ na pracę klapy przeciwpożarowej?
Nie, ponieważ mikroprzełączniki zapewniają wskazanie stanu klapy przeciwpożarowej (otwarta lub zamknięta), co jest potrzebne w celu monitorowania systemu, ale nie mają wpływu na zamknięcie klapy przeciwpożarowej w przypadku pożaru.

Czy instalacja klap przeciwpożarowych bez mikroprzełączników jest dozwolona?
Tak, ale należy pamiętać, że nie będzie możliwości monitorowania klapy przeciwpożarowej.

Czy dozwolone jest dostarczenie magnetycznych klap przeciwpożarowych bez mikroprzełączników?
To zależy od aktualnie obowiązujących przepisów. Jednak obecność elektromagnesu wskazuje na obecność systemu sterowania, który w 99 % przypadków będzie wymagał wskazania stanu klapy (otwarta lub zamknięta).

Czy konieczne jest stosowanie mikroprzełączników z klapami przeciwpożarowymi wyposażonymi w napęd?
Nie, ponieważ napędy wykorzystywane przez Lindab posiadają już wbudowane mikroprzełączniki klapy zamkniętej i klapy otwartej.

Czy instalator musi stosować mikroprzełącznik, jeżeli jest on zainstalowany?
Nie, ponieważ mikroprzełączniki zapewniają wskazanie stanu klapy przeciwpożarowej (otwarta lub zamknięta), ale nie mają wpływu na zamknięcie klapy przeciwpożarowej w przypadku pożaru. Instalator musi pamiętać, że bez mikroprzełącznika nie będzie możliwości monitorowania klapy przeciwpożarowej.

Czy dozwolone jest stosowanie wyzwalaczy elektromagnetycznych sterowanych impulsem prądowym?
To zależy od aktualnie obowiązujących przepisów. Instalator musi być świadomy tego, że wyzwalacz elektromagnetyczny sterowany impulsem prądowym (w odróżnieniu od elektromagnesu sterowanego przerwą) zapewnia niższy poziom bezpieczeństwa, gdyż błąd w linii sterowania powoduje zamknięcie klap przeciwpożarowych tylko wskutek zadziałania bezpiecznika termicznego (topikowego).

Czy elektromagnesy muszą być zasilane prądem stałym, czy zmiennym?
Elektromagnesy 24V muszą być zasilane z układu prądu stałego. W przypadku 230V, każda klapa posiada prostownik, który zmienia prąd zmienny w prąd stały przed zasileniem elektromagnesu. Szczegóły tego połączenia można znaleźć w arkuszu danych technicznych.

Czy, w przypadku elektromagnesów 230V, prostownik musi zostać zamówiony osobno?
Nie, elektromagnesy 230V są dostarczane standardowo z prostownikiem.

Czy możliwe jest zainstalowanie napędu innego niż ten opisany w karcie danych technicznych?
Nie, wyłącznie wskazane siłowniki są zatwierdzone w drodze certyfikacji. Należy dodatkowo pamiętać, że na terenie Polski, niezależnie od certyfikacji przeprowadzonej przez producenta klap przeciwpożarowych oraz oznakowania klap znakiem CE, do ich napędu można użyć jedynie siłowników posiadających certyfikat CNBOP-PIB.

Jeżeli wyposażenie już zawiera napęd, czy możliwe jest dostarczenie klap przeciwpożarowych z mechanizmem zamykania gotowym do instalacji napędu, ale bez samego napędu?
Nie, ponieważ nie byłoby możliwości przeprowadzenia koniecznych kontroli w Lindab i ponieważ w przytoczonej deklaracji właściwości użytkowych Lindab wyraźnie się stwierdza, że klapy przeciwpożarowe są kompletne i sprawne. Ponadto, nie byłoby pewności, czy do rozmiaru klapy zamontowany został odpowiedni (mały lub duży) napęd. W niektórych przypadkach, możliwe jest rozpatrzenie zespołu napędu klienta z klapą w zakładzie producenta, co jednak wymagałoby zatwierdzenia przez zespół badawczo-rozwojowy firmy Lindab ze względu na fakt, że zwłaszcza w odniesieniu do używanych napędów, na pewno naliczona zostałaby opłata za kompleksowe sprawdzenie napędu w momencie dostawy do zakładu, wskutek czego rozwiązanie to raczej rzadko okazywałoby się opłacalne pod względem kosztów.

Czy napęd klapy przeciwpożarowej zawsze musi być zasilany?
Tak, ponieważ przerwanie zasilania oznacza polecenie zdalnego zamknięcia klapy przeciwpożarowej.

Czy możliwe jest otwarcie klapy przeciwpożarowej z napędem bez zasilania?
Tak, za pomocą dostarczonego uchwytu. Postępując zgodnie z instrukcjami znajdującymi się na samym siłowniku, możliwe byłoby także zablokowanie pióra w pozycji otwartej. Musi to jednak odbywać się tylko podczas kontroli instalacji, ponieważ zablokowanie pióra bez zasilania oznaczałoby, że pióro pozostawałoby otwarte także w przypadku pożaru.

Czy istnieje możliwość użytkowania napędu bez bezpieczników termicznych?
Nie. Klapy przeciwpożarowe muszą zawsze być wyposażone w bezpiecznik termiczny.

Czy możliwe jest zainstalowanie napędu z regulacją, zastosowanie klapy przeciwpożarowej jako klapy z regulacją?
Zasadniczo norma EN 15650 uwzględnia taką możliwość (narzucając wymóg testów mechanicznych tego typu napędów). Jednak firma Lindab nie przewidziała takiego typu rozwiązania.